Dogmat: Maryja została poczęta bez
zmazy grzechu pierworodnego (de fide).
Dnia 8 grudnia 1854 r. papież Pius
IX swoją bullą Ineffabilis
promulgował następującą doktrynę jako objawioną przez Boga: „Najświętsza Maryja Panna od pierwszej chwili swego
poczęcia – mocą szczególnej łaski i przywileju wszechmogącego Boga, mocą
przewidzianych zasług Jezusa Chrystusa, Zbawiciela rodzaju ludzkiego – została
zachowana jako nietknięta od wszelkiej zmazy grzechu pierworodnego, jest prawdą
przez Boga objawioną, i dlatego wszyscy wierni powinni w nią wytrwale i bez
wahania wierzyć” (D 1641).
Wyjaśnienie
dogmatu
a. Przez
poczęcie należy rozumieć poczęcie bierne. Pierwszym momentem poczęcia jest chwila, w której dusza stworzona przez Boga
łączy się z cielesną materią przygotowaną przez rodziców.
b. Istota
grzechu pierworodnego zasadza się (formaliter)
na spowodowanym przez upadek Adama braku łaski uświęcającej. Maryja została
uchroniona od tego braku i weszła w życie w stanie łaski uświęcającej.
c. Wolność
Maryi od grzechu pierworodnego była niezasłużonym darem Boga (gratia) i
względem prawa była wyjątkiem i przywilejem udzielonym tylko Jej (singulare).
d. Przyczyną
sprawczą (causa efficiens)
Niepokalanego Poczęcia Maryi był Wszechmogący Bóg.
e. Przyczyną
zasługującą (causa meritoria) było
Odkupienie dokonane przez Jezusa Chrystusa. Wynika stąd, że nawet Maryja
potrzebowała odkupienia i została odkupiona. Na mocy swojego naturalnego
początku, jak wszyscy potomkowie Adama, podlegała konieczności urodzenia się w grzechu
pierworodnym (debitum contrahendi
peccatum originale). Jednakże, w skutek nadzwyczajnej interwencji Boga,
Maryja została zachowana od zmazy grzechu pierworodnego (debuit contrahere
peccatum, sed non contraxit). A zatem Maryja została odkupiona „łaską
Chrystusową”, ale w spsób doskonalszy niż inni ludzie. Gdy ci bowiem zostają
uwolnieni od grzechu już obecnego w ich duszy (redemptio reparativa), Maryja, Matka Odkupiciela została uchroniona
przed zmazą grzechu pierworodnego (redemptio
preservativa lub prae-redemptio). Tak więc dogmat o Niepokalanym Poczęciu
Maryi w żaden sposób nie stoi w sprzeczności z dogmatem, który głosi, że
wszyscy potomkowie Adama podlegają grzechowi pierworodnemu i potrzebują
odkupienia.
f. Przyczyną
celową (causa finalis proxima)
Niepokalanego Poczęcia Maryi jest Jej Boże Macierzyństwo: dignum Filio tuo
habitaculum preparasti (modlitwa na Uroczystość Niepokalanego Poczęcia).
Dr Ludwig Ott, Fundamentals of Catholic Dogma, Rockford, Illinois, 1974, s. 199;
tłum. Paweł K. Długosz)
